Herod Antipas

Herod Antipas
Ganwyd	20 CC  Jwdea
Bu farw	39
Galwedigaeth	gwleidydd, teyrn
Tad	Herod Fawr
Mam	Malthace
Priod	Phasaelis, Herodias
Llinach	Herodian dynasty

Tetrach ("rheolwr dros chwarter") Galilea a Perea oedd Herod Antipas (yn llawn "Antipatros") (cyn 20 CC - ar ôl 39 OC).

Roedd Antipas yn fab i Herod Fawr, ac ar farwolaeth ei dad yn 4 CC cafodd diriogaethau Galilea a Perea pan rannwyd ei deyrnas. Roedd yn eu llywodraethu dan nawdd yr Ymerodraeth Rufeinig. Adeiladodd brifddinas newydd, Tiberias, wedi ei henwi ar ôl ei noddwr, yr ymerawdwr Tiberius, ar lan Môr Galilea.

Ysgarodd Antipas ei wraig gyntaf, merch Aretas IV, brenin Nabatea, er mwyn priodi Herodias, oedd wedi bod yn briod a'i frawd, Philip. Condemniwyd hyn gan Ioan Fedyddiwr. Yn ôl yr hanesydd Josephus, dienyddiwyd Ioan gan Herod i osgoi gwrthryfel. Yn ôl Efengyl Mathew, dawnsiodd merch Herodias, Salome, i Herod, a'i blesio gymaint nes iddo addo iddi unrhyw beth a ddymunai. Ei dymuniad oedd cael pen Ioan.

Yn ôl Efengyl Luc yn y Testament Newydd, pan roddwyd Iesu ar ei brawf o flaen Pontius Pilat, gyrrodd Pilat ef at Antipas, fel rheolwr Galilea. Gyrrodd Antipas ef yn ôl at Pilat.

Yn 39 OC, cyhuddwyd Antipas gan ei nai Agrippa I o gynllwynio yn erbyn yr ymerawdwr newydd, Caligula. Alltudiwyd ef i Gâl, lle bu farw.